ĐẤT ĐỦ ĐIỀU KIỆN ĐƯỢC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT (GCNQSDĐ) – TÌM HIỂU PHÁP LUẬT
Tác giả: Luật sư Dương Văn Thành
Công ty Luật Gia Thành
Khẩu hiệu: "Chuyên nghiệp & Đáng tin cậy"
I. MỞ ĐẦU
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), hay thường gọi là "sổ đỏ", là chứng thư quan trọng xác nhận quyền sử dụng đất hợp pháp của cá nhân, hộ gia đình hoặc tổ chức. Tuy nhiên, không phải bất kỳ trường hợp nào có đang sử dụng đất cũng được cấp GCNQSDĐ. Việc xác định “đất đủ điều kiện” là cần thiết trong thực tiễn giải quyết tranh chấp và thực thi quyền sử dụng đất.
II. KHÁI NIỆM VÀ CĂN CỨ XÁC ĐỊNH ĐẤT ĐỦ ĐIỀU KIỆN CẤP GCNQSDĐ THEO LUẬT ĐẤT ĐAI 2023
Theo Điều 137 Luật Đất đai 2023, người đang sử dụng đất muốn được cấp GCNQSDĐ phải đáp ứng một trong các điều kiện sau:
1. Có giấy tờ về quyền sử dụng đất như:
- Quyết định giao đất, cho thuê đất;
- Giấy tờ chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, mua bán...
- Giấy tờ về nộp thuế sử dụng đất.
2. Sử dụng đất ổn định, không tranh chấp, được UBND cấp xã xác nhận.
3. Được giao đất không đúng thẩm quyền trước 01/7/2014, nay sử dụng ổn định, không tranh chấp.
4. Mua, chuyển nhượng, tặng cho bằng giấy tay trước 01/7/2014, đang sử dụng thực tế, được xác nhận.
5. Trường hợp lấn, chiếm, nay được Nhà nước xem xét giao đất có thu tiền.
Điều 138 cũng quy định trường hợp các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quyết định đúng pháp luật cũng là đối tượng được cấp GCNQSDĐ.
III. LIÊN HỆ VỚI LUẬT ĐẤT ĐAI TRƯỚC ĐÂY
Tiêu chí |
Luật Đất đai 2003 |
Luật Đất đai 2013 |
Luật Đất đai 2023 |
Căn cứ cấp GCN |
Điều 50 |
Điều 100 đến 102 |
Điều 137, 138 |
Đất có giấy tờ |
Dễ xác lập, kể cả giấy tay |
Yêu cầu chặt hơn, cần xác nhận địa phương |
Xác nhận rõ, siết đối tượng, thời gian sử dụng |
Đất lấn chiếm |
Có thể xét cấp nếu ổn định |
Cân nhắc chặt chẽ hơn |
Chỉ cấp nếu có quyết định hợp pháp từ cơ quan có thẩm quyền |
Quyền xác nhận địa phương |
Chưa rõ trách nhiệm |
Rõ ràng hơn |
Tăng vai trò UBND cấp xã, huyện |
IV. ĐIỂM MỚI NỔI BẬT CỦA LUẬT ĐẤT ĐAI 2023
- Mốc thời gian để xét hợp pháp: 01/7/2014 là ngưỡng quyết định.
- Siết quy đối tượng hợp thức hóa: kiểm soát chặt chẽ lấn chiếm, sai quy hoạch.
- Tăng vai trò địa phương: UBND cấp xã xác nhận là yếu tố quan trọng.
V. KẾT LUẬN
Việc xác định đất đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ theo Luật Đất đai 2023 yêu cầu sự minh bạch về nguồn gốc sử dụng, tình trạng tranh chấp, quy hoạch và thời gian sử dụng đất. So với các luật trước, quy định mới có xu hướng rõ ràng, khách quan và chặt chẽ hơn nhưng vẫn đảm bảo quyền lợi cho người dân nếu đáp ứng đầy đủ các tiêu chí pháp lý.