ĐỒNG HỚI CÒN ĐÂY!

— Một cảm nghĩ nhân ngày 01/7/2025 —

“Ngày đầu tiên tỉnh Quảng Bình không còn là một danh xưng hành chính. Nhưng hồn cốt Quảng Bình, ký ức Quảng Bình, và lòng tự hào về mảnh đất này – vẫn còn nguyên vẹn trong từng người con của nó.”

Từ mộc bản xưa đến nhịp sống hôm nay

Vào năm Giáp Thìn 1604, theo Mộc bản triều Nguyễn, vùng đất Diễn Bàn dưới sự cai quản của chúa Nguyễn Hoàng được nâng cấp thành phủ, sau đó đổi thành phủ Tiên Bình, rồi trở thành Quảng Bình. Từ khoảnh khắc ấy, Quảng Bình chính thức ghi tên mình vào bản đồ hành chính quốc gia và lịch sử dân tộc – như một vùng đất gắn liền với công cuộc dựng nước và giữ nước.

Trải qua bao thế kỷ thăng trầm, Quảng Bình trở thành biểu tượng của tinh thần kiên cường, bất khuất. Từ mảnh đất biên viễn xa kinh đô, trở thành phên dậu phía Nam trấn giữ ranh giới Đàng Ngoài, là chiến địa trong thời Trịnh – Nguyễn phân tranh. Đến thế kỷ XX, nơi đây trở thành địa đầu kháng chiến và hôm nay, giữa nhịp sống hiện đại, Quảng Bình vẫn lưu giữ nguyên vẹn khí phách, hồn cốt xưa.

Những biểu tượng còn đây – không ai có thể xoá mờ

Giữa lòng Đồng Hới hôm nay, vẫn sừng sững tháp nước cổ, được xây dựng từ năm 1954, là biểu tượng của một thời gian khó, gợi nhắc về sức sống bền bỉ, thầm lặng của người dân nơi đây;

Quảng Bình Quan - một công trình thành lũy được xây dựng từ thời chúa Nguyễn, nay trở thành chứng nhân lịch sử giữa phố phường hiện đại. Quảng Bình Quan nhắc nhớ rằng vùng đất này từng là chiến địa ác liệt, là thành trì phía Nam bảo vệ kinh đô trong thời kỳ phân tranh khốc liệt;

Sông Nhật Lệ vẫn lặng lẽ trôi, cửa biển vẫn đón gió Lào về. Dọc bờ sông, thành phố vươn mình lớn dậy với những công trình mới, nhưng không che lấp được những lớp trầm tích văn hóa đã hoà vào đất, thấm vào người, sống cùng năm tháng.

Những hình ảnh ấy không chỉ hiện diện giữa phố phường hôm nay, mà còn in đậm trong ký ức của bao thế hệ người con đất Quảng Bình.

Di sản quá khứ – Căn cước tinh thần

Chiến tranh đã qua, di tích Tam Tòa vẫn giữ nét hoang tàn mà thiêng liêng. Định Bắc Trường Thành – cổng thành phía Đông của Đồng Hới – vẫn uy nghiêm, nhắc nhớ những lớp tường thành bảo vệ đất nước.

Thời gian có thể trôi, danh xưng có thể đổi thay, nhưng những công trình này vẫn là phần hồn không thể tách rời, là cốt cách, là ký ức lắng lại qua từng lớp gạch, từng vết đạn. Và chính từ những dấu tích ấy, căn cước tinh thần của Quảng Bình được hình thành – lặng lẽ, bền bỉ, không gì có thể xoá nhoà.

Chúng tôi gọi tên Quảng Bình trong tim

Từ hôm nay, tỉnh Quảng Bình chính thức sáp nhập với Quảng Trị, hình thành nên một tỉnh mới – tỉnh Quảng Trị. Sẽ có những người tiếc nuối. Nhưng chúng ta không buồn, bởi chúng ta hiểu rằng sự thay đổi là để lớn mạnh hơn, không phải để quên lãng.

Chúng ta vẫn còn đây, Đồng Hới vẫn còn đây, và ký ức Quảng Bình – không nằm ở tên gọi, mà nằm trong tim mỗi người.

“Danh xưng là tạm thời – Hồn cốt là vĩnh viễn. Đồng Hới còn đây, Quảng Bình còn đây – trong tâm tưởng và trong cả tương lai.”